Goede zorg en vrije keuze voor zwangere zijn onlosmakelijk verbonden met een autonome verloskundige

Strubbelingen tussen de eerste en tweede lijn laaiden onlangs weer op naar aanleiding van een brief die de NVOG rondstuurde aan haar leden. Daarin pleit de NVOG ondermeer voor een regisseursrol voor de gynaecologen voor het hele geboorteproces. Ergens anders propageert de NVOG dat alle eerste kinderen in een ziekenhuis zouden moeten worden geboren. Verloskundige Nel Hagen maakt zich ernstig zorgen over het voortbestaan van de goede verloskundige zorg in Nederland waarbinnen vrouwen op een veilige manier kunnen bevallen, met wie en hoe en waar ze dat maar willen.

Bijna te laat

De NVOG wil af van de zelfstandige positie van verloskundigen. Zij wil graag de hoeder worden van de goede geboortezorg en ziet daarin een rol voor de gynaecologen weggelegd als organisator en leidinggevende. Dit proces is al jaren sluipend aan de gang, maar lijkt nu in een stroomversnelling te komen. Wanneer we nu als beroepsgroep niet snel hiertegen in actie komen zal dit leiden tot steeds meer medische ingrepen zonder dat dit tot betere uitkomsten zal leiden, weten we uit internationaal onderzoek. Door het meest natuurlijke dat een vrouw kan overkomen, namelijk zwangerschap en geboorte, te medicaliseren, vrees ik dat vrouwen erg weinig meer over hun eigen zwangerschap te zeggen zullen hebben.

Macht en geld

Ik ben bang dat het gaat over macht en geld. Dit zal nooit hardop gezegd worden en is ook geen drijfveer binnen de enkele goede samenwerkingsverbanden die er nu bestaan, maar op bestuurlijk niveau is dit waar het om draait. Want er zíjn wel goede samenwerkingsverbanden; met een duidelijke eerste en tweede lijn. Het vreemde is dat het bestuur van de NVOG zich niet richt op díe manieren van samenwerken, terwijl deze als goede voorbeelden zouden kunnen dienen. Het lijkt of de NVOG dit soort samenwerkingsverbanden bewust negeert en voortdendert op haar eigen koers. Goede voorbeelden in het land met een autonome eerste lijn lijken daarbij alleen maar lastig.

Bandbreedte

De bandbreedte van een gezonde zwangerschap wordt steeds smaller. Waar je vroeger als iets zwaarder dan gemiddeld nog steeds gewoon zwanger was, waar je vroeger als jonger of ouder dan de gemiddelde zwangere nog steeds gewoon zwanger was, daar ben je nu opeens risico-zwangere geworden. Het is een proces van jaren, maar de medicalisering van de normale zwangerschap lijkt niet te stuiten. De hele discussie rond babysterfte heeft er toe geleid dat wij, als bewakers van de fysiologie, voor een groot deel zijn meegegaan in het versmallen van het gezonde deel van de zwangere populatie. Eerst wordt er een maatschappelijke behoefte aan pijnstilling gecreëerd en vervolgens wordt er beweerd dat toch bijna iedereen in een ziekenhuis eindigt, dus waarom zouden we niet afspreken dat iedereen maar gewoon in een ziekenhuis bevalt? In sommige praktijken wordt er bijna nooit om pijnstilling gevraagd.

Gezamenlijke intake

Verloskundigen zijn opgeleid om de poortwachtersfunctie te vervullen. Het overgrote deel van de zwangeren is kerngezond en hoeft in principe dus nooit een specialist of een ziekenhuis te zien. Waarom zouden wij dan willen dat we een gezamenlijke intake gaan doen? Waarom zou iedere zwangere één keer in een zwangerschap door een gynaecoloog gezien moeten worden? Of zijn dat uitingen van onze eigen onzekerheid?

Ernstig

Het is een serieus verhaal. Het voortbestaan van geboortezorg zoals we dat in Nederland kennen, met een keuzevrijheid voor de aanstaande moeder, met als gevolg daarvan een geestelijk en lichamelijk gezonde vrouwelijke populatie, die mag bevallen zoals zij dat wil, dit alles staat op de tocht. Ik betwijfel of al mijn collega’s hiervan zijn doordrongen. De kleine groep gynaecologen heeft een veel grotere lobby dan de grote groep verloskundigen. Misschien doordat de ziekenhuizen mee-lobbyen met de NVOG. De KNOV is hard bezig op bestuurlijk en politiek niveau om voor de goede zorg voor zwangeren te strijden, maar ik denk dat het tijd is dat de achterban een heel krachtig signaal gaat afgeven. Ik hoop dat veel verloskundigen met mij zullen zeggen: “tot hier en niet verder”.