Wist je dat je je kind al in de baarmoeder kunt leren om van gezond eten te houden? En dat wat je eet voor, tijdens en na de zwangerschap heel veel invloed heeft op de stofwisseling van je kind? Op 16 september kwam *Eten voor je kind* uit, een wetenschappelijk onderbouwd kookboek voor zwangeren en kleine kinderen geschreven door Kees Boer (e.a.), perinatoloog en universitair hoofddocent verloskunde bij het AMC:
“Als perinatoloog en universitair hoofddocent verloskunde bij het AMC gaf ik altijd al college over het effect van genotmiddelen en medicijnen op de foetus. In 2011 heb ik een symposium georganiseerd ‘Het begint in de baarmoeder’, waarbij ik van allerlei omstandigheden door specialisten liet belichten wat het effect was op de ontwikkeling van de foetus. Naast het effect van bijvoorbeeld muziek werd ook gesproken over honger en over voeding. Een jaar later gaf ik op een congres 5 lezingen over deze onderwerpen en raakte in de wandelgangen in gesprek met Annette van Ruitenburg, schrijfster van kookboeken en GGZ-therapeute. We kwamen op het idee om een voedings- en kookboek te maken voor man en vrouw die samen een zwangerschap willen beginnen, zwangeren, vrouwen die borstvoeding geven en baby’s en peuters. Ik wist dat er in de laatste jaren veel nieuwe gegevens waren gepubliceerd om het tot een interessant boek te maken. Régine Steegers-Theunissen, arts-hoogleraar in de periconceptionele epidemiologie in het Erasmus Medisch Centrum, die in 2011 op het symposium over voeding had gesproken, wilde samen met Annette meedoen als coauteur.”
Waarom is voedsel zo belangrijk tijdens de zwangerschap?
“Wat je eet is niet alleen tijdens de zwangerschap belangrijk, maar al voordat je zwanger wordt en ook tijdens de borstvoeding en de baby- en peutertijd. Iedereen kent het belang van foliumzuur om de kans op een open ruggetje, open hoofdje en zoals we inmiddels weten hartafwijkingen en lip/gehemeltespleten te verlagen. Foliumzuur is maar één van de micronutriënten, waarvan het belangrijk is om er voldoende van binnen te krijgen. Ook de verhouding tussen macronutriënten blijkt belangrijk. Zo is het belangrijk om voldoende onverzadigde vetzuren van het type Omega-3 te eten in verhouding tot de onverzadigde vetzuren van het type Omega-6. Aan alle belangrijke micro- en macronutriënten wordt aandacht besteed. Interessant is dat eetpatronen (mediterraan, Hollands of westers) de kans op (een goede) zwangerschap kunnen beïnvloeden, zowel bij de man als de vrouw. In de vroege zwangerschap wordt ook de basis gelegd voor de stofwisseling van de foetus voor de rest van zijn leven. Te veel en te weinig voeding kunnen beide overgewicht in de hand werken. Maar daarvoor is het ook heel belangrijk hoeveel het kind aankomt in zijn eerste levensjaren. Wat het kind lust zal worden voorbereid in het laatste trimester en worden voortgezet tijdens de borstvoeding en het eerste levensjaar. Wat de moeder eet en later te eten geeft en hoe zij dat laatste doet is heel belangrijk voor de smaak van het kind. Lust dit gezond voedsel of alleen zoete of zoute dingen.”
Wat kun je als zwangere doen aan je eetpatroon om gezonder te zijn?
“In het algemeen is een mediterraan eetpatroon gunstig. Eet gevarieerd en van alles met mate. Afvallen doe je (ruim) voor de zwangerschap. Geen alcohol en lees verder het boek ‘Eten voor je kind’. Een indruk van het boek kun je krijgen op de website, die bij het boek hoort: etenvoorjekind.nl.”
Is er iets dat zwangeren ECHT niet moeten eten?
“Pemba (of Pimba) balletjes en als het om drinken gaat: alcohol houdende dranken. Kijk eens op de website: www.negenmaandenniet.nl.”
Je benadrukt dat het wetenschappelijk onderbouwd is, waarom vind je dat belangrijk?
“Om niet onnodig dingen niet te doen of juist wel, terwijl het advies op drijfzand berust. Toen ik begon als gynaecoloog, schreven wij met veel passie het zoutloos dieet voor wanneer zwangeren teveel in gewicht aankwamen en oedeem ontwikkelden. Dit om te voorkomen dat ze zwangerschapsvergiftiging of (pre-) eclampsie zouden ontwikkelen. Nadat dit een keer echt onderzocht was (gerandomiseerd onderzoek) bleek het zoutloos dieet niet alleen nutteloos als preventie van (pre-)eclampsie, maar zelfs wat nadelige effecten te hebben. Nog weer later bleek uit onderzoek, dat oedeem als afzonderlijk verschijnsel helemaal geen voorspeller is van (pre-) eclampsie. De laatste jaren is er in Nederland veel onderzoek gedaan naar behandelingen of adviezen, die we al jaren hanteerden en die in veel gevallen nutteloos bleken. Behalve ongemak veroorzaakt het ook (veel) onkosten.”
Meer weten over Eten voor je kind? Neem een kijkje op de website: etenvoorjekind.nl